Wielka Piątka – understandmyself.com
Understand Myself to test psychologiczny stworzony przez Jordana Petersona w oparciu o koncept Wielkiej Piątki. Pozwala na lepsze zrozumienie swojej osobowości w porównaniu z resztą społeczeństwa, jak również ogółem na lepsze zrozumienie psychologii człowieka, w tym różnic między płciami na płaszczyźnie osobowości oraz tym, jak osobowość wpływa na poglądy polityczne. Można go wykonać po angielsku na stronie understandmyself.com.
Test ten bada osobowość użytkownika na płaszczyźnie pięciu cech głównych, z których każda dzieli się na dwie składowe:
1) ugodowość: empatia i uprzejmość
2) sumienność: przedsiębiorczość i skłonność do porządku
3) ekstrawersja: entuzjazm i asertywność
4) neurotyczność: wycofanie i niestabilność
5) otwartość na doświadczenia: otwartość i intelekt
1. Ugodowość jest cechą związaną z interakcjami międzyludzkimi. Składa się z empatii i uprzejmości. Kobiety są, statystycznie rzecz biorąc, bardziej ugodowe od mężczyzn, przez co większość więźniów w zakładach karnych stanowią mężczyźni. Z empatią skorelowane są poglądy lewicowe, natomiast z uprzejmością skorelowane są poglądy konserwatywne. Niska uprzejmość jest również związana z niepodporządkowywaniem się autorytetom.
2. Sumienność jest cechą związaną z osiągnięciami w pracy. Mierzy takie przymioty, jak: pracowitość, siła woli, efektywność, przywiązanie do szczegółów, zasad, procedur czy do czystości. Ogólnie rzecz biorąc, ludzie sumienni wykonują swoje plany i utrzymują porządek. Sumienność składa się z przedsiębiorczości oraz skłonności do porządku. Ta ostatnia skorelowana jest z poglądami konserwatywnymi (szczególnie w połączeniu z niską otwartością na doświadczenia). Również kobiety są bardziej skłonne do porządku od mężczyzn.
3. Ekstrawersja jest cechą związaną z odczuwaniem pozytywnych emocji, takich jak nadzieja czy radość, szczególnie w sytuacjach towarzyskich. Składa się ona z entuzjazmu oraz asertywności. Entuzjazm odpowiada za odczuwanie pozytywnych emocji i towarzyskość, a asertywność za potrzebę przewodzenia w relacjach społecznych. Kobiety są, statystycznie rzecz biorąc, bardziej entuzjastyczne od mężczyzn. Przeciwieństwem osoby ekstrawertycznej – czyli ekstrawertyka – jest introwertyk.
4. Neurotyczność jest cechą związaną z odczuwaniem negatywnych emocji, takich jak ból, smutek, poirytowanie, gniew, strach czy obawa. Składa się z wycofania i niestabilności. Wycofanie związane jest z obawą przed nowymi, nieznanymi, zaskakującymi, groźnymi bądź skomplikowanymi sytuacjami, a niestabilność z wahaniami nastrojów i silnymi negatywnymi reakcjami emocjonalnymi. Ogólnie rzecz biorąc, ludzie z wysoką niestabilnością bardziej cierpią, gdy już stanie się coś złego, podczas gdy ludzie z wysoką cechą wycofania bardziej boją się tego, co może się stać. Kobiety mają wyższy współczynnik neurotyczności (z obiema składowymi) od mężczyzn, co (przynajmniej po części) wyjaśnia, dlaczego kobiety częściej cierpią na depresję, częściej odpowiadają w ankietach, że są nieszczęśliwe, i częściej inicjują rozwody. Różnice w neurotyczności między kobietami a mężczyznami zaczynają się w okresie dojrzewania, prawdopodobnie dlatego, że a) kobiety są bardziej wrażliwe na krzywdę fizyczną i seksualną (w tym niechcianą ciążę) oraz b) system nerwowy kobiet jest dostosowany do potencjalnego czasu, kiedy będą miały dzieci, które to w pierwszych latach życia są bardzo wrażliwe na zagrożenia.
5. Otwartość na doświadczenia jest cechą związaną z kreatywnością, zainteresowaniami artystycznymi i inteligencją (szczególnie inteligencją werbalną). Mierzy takie przymioty, jak: skłonność do myślenia abstrakcyjnego, dążenie do oryginalności, zainteresowanie nowinkami, sztuką, literaturą czy filozofią, jak również mierzy wrażliwość na przeżycia artystyczne i piękno. Otwartość na doświadczenia jest silnie skorelowana z poglądami liberalnymi/postępowymi/rewolucyjnymi i negatywnie skorelowana z poglądami konserwatywnymi. Składa się z otwartości i intelektu, przy czym nie należy mylić intelektu z ilorazem inteligencji (IQ), gdyż intelekt to tylko zainteresowanie abstrakcyjnymi ideami, a nie IQ. Teoretycznie rzecz biorąc, można mieć wysoki intelekt z niskim IQ – i na odwrót. Kobiety, statystycznie rzecz biorąc, mają niższy intelekt (choć nie IQ). Otwartość (w przeciwieństwie do otwartości na doświadczenia, która zawiera w sobie otwartość oraz intelekt) jest synonimem kreatywności i umiłowania piękna. Kobiety, statystycznie rzecz biorąc, mają wyższą otwartość niż mężczyźni.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Jordan Peterson stworzył również 8-modułowy kurs Discovering Personality, w ramach którego szczegółowo tłumaczy model osobowości oparty o Wielką Piątkę. Kurs składa się z ośmiu wykładów w formie wideo lub audio (do wyboru) o łącznej długości około pięciu godzin, a także z materiałów pisemnych ze streszczeniami wykładów, źródłami i dodatkowymi materiałami do nauki. Dodatkowo każdy uczestnik dostaje kod dostępu do testu Understand Myself.
Kurs ten nadaje się szczególnie dla studentów psychologii, którzy chcą się bardziej zagłębić w arkana Wielkiej Piątki i nauki o osobowości. Można go wykonać po angielsku na stronie courses.jordanbpeterson.com/personality.
Zobacz również:
Self Authoring – Program psychologiczny selfauthoring.com